De opleiding tijdens het traineeship informatiemanagement wordt verzorgd door de Academy for Information and Management. Tijdens deze opleiding zijn we actief bezig met zogeheten wicked problems, ook wel taaie vraagstukken.
Wicked problems zijn taaie vraagstukken
Iedere organisatie kent taaie vraagstukken en worstelt daar mee. Dat betekent dat de kans groot is dat je daar tijdens de werkzaamheden in het traineeship ook mee te maken krijgt. Taaie vraagstukken zijn complex en uniek voor de organisatie door de achtergrond waar ze vandaan komen. Taaie vraagstukken zijn vaak van niemand en tegelijkertijd van iedereen. Het is moeilijk een eigenaar van het probleem aan te wijzen. Dit worden ook wel wicked problems genoemd.
Taaie vraagstukken komen bijna overal voor, maar worden lang niet altijd aangepakt. Vaak heeft dit te maken met een gebrek aan eigenaarschap. Hans Vermaak stelt drie voorwaarden waar je kritisch naar moet kijken, voordat je je vastbijt in zo’n taai vraagstuk. Zorg dat je zelf warm loopt voor het vraagstuk. Je gaat te maken krijgen met weerstand, met moeilijkheden en het gaat een lastig traject worden. Zorg dat je zelf voldoende motivatie hebt om hier mee aan de slag te (blijven) gaan. Bedenk of je het tot jouw domein kunt verklaren. Heb je er voldoende verstand van en kun je draagvlak creëren, waardoor je er jouw probleem van kunt maken?
Tot slot is het van belang dat de buitenwereld ook interesse heeft in het probleem. Je kunt de buitenwereld zien als de rest van de organisatie in dit kader. Ziet niemand de meerwaarde van de energie die jij in het probleem wil steken? Dan wordt het al heel snel een dood paard waar je aan loopt te trekken. Wanneer het management er niet echt achter staat, kun je je best doen, maar komen er zelden echt goede oplossingen uit.
Hoe maak je van een wicked problem een succes?
Bij het lezen van dit lijstje, vielen er voor mij een heel aantal puzzelstukjes op zijn plaats. Allereerst heb ik ervaren hoe belangrijk je eigen motivatie is. Wanneer je bezig bent met een thema dat niet echt geliefd is, zul je hier zelf voldoende motivatie en liefde voor op moeten brengen. Je bent ambassadeur van het probleem en enthousiasmeert anderen om daar in mee te gaan. Heel tof is het moment waarop je merkt dat anderen jouw enthousiasme hebben overgenomen en je gaan helpen in de denkrichting die je kiest. Medestanders maken het gemakkelijker en leuker om bezig te blijven met een taai vraagstuk.
Iets tot jouw domein verklaren moet van twee kanten komen. Je moet dat zelf doen, door te laten zien dat je ergens verstand van hebt en weet waar je over praat. Het gaat ook over het krijgen van mandaat en beslisbevoegdheid. Dit kun je halen bij het management. In mijn ervaring is het niet alleen van belang om dit mandaat formeel van het management te krijgen, maar juist ook dat je aan je collega’s en de betrokkenen laat zien dat het jouw domein is. Daarmee neem je zelf actief de regie.
Last, but definitely not least, de interesse van de buitenwereld. Wanneer je geen budget krijgt en het management geen interesse heeft, heb je een uitdaging. Je hebt meer nodig dan de toestemming om aan de slag te gaan. Wanneer zij eigenlijk geen interesse tonen en het vraagstuk jouw feestje laten, is het moeilijk om resultaten te bereiken. Je zult wel tijd krijgen, maar geen prioriteit. Daarmee krijgen je collega’s ook geen prioriteit om aan de slag te gaan met jouw oplossingsrichtingen. Een taai vraagstuk vraagt om verandering. Daar is draagvlak voor nodig, zowel operationeel op de werkvloer, als hoger in het management.
Eigen confrontatie
Zelf ben ik geconfronteerd met verschillende wicked problems. Regelmatig heb ik me afgevraagd waarom dingen niet lukken en wat ik kan doen om mijn motivatie vast te houden. Deze richtlijnen hebben mij heel veel inzicht gegeven in de wijze waarop veranderingen lopen. Het is een uitdaging om ergens mijn domein van te maken in het begin, maar ondertussen lukt dat steeds beter. En stiekem denk ik dat dat proces altijd zo zal blijven. Je moet ergens energie in steken om er je eigen domein van te maken, maar het vertrouwen van je collega’s dat je dat goed (gaat) doen, maakt dat succes al een paar stappen dichtbij komt!
Wil je ook aan de slag met wicked problems? Bekijk de vacatures voor ons traineeship!
