Liever een audiofragment van deel 1? Klik dan hier voor de audioversie.
Blikken we vooruit op een wereldverrijking, of stevenen we ongemerkt af op een catastrofe? Zo ver strekken de meningen zich uit over het in de komende maanden uit te rollen 5G netwerk. Terwijl enerzijds gesteld wordt dat het 5G netwerk de komende jaren onmisbaar zal zijn voor de economie, tieren anderzijds de doemscenario’s en conspiraties welig. Ikzelf schaar mij onder de gematigden, inlezen en even afwachten dus. Misschien wel omdat het nieuwe netwerk ‘slechts’ het voorwaardelijke – nu nog veelal onzichtbare – fundament vormt voor een hoop grote waarneembare effecten in de komende jaren.
Want waar fantaseren we eigenlijk over? Een nieuw draadloos tijdperk in ‘internet of things’: van analytische schoenen, slimme broodroosters en hondenhalsbanden tot standaard robotisch aangestuurde operaties, hypersonische (5 keer geluidssnelheid) wapens en autonome vervoersmiddelen. Het voelt momenteel nog megalomaan, al weten we dat het begin van radicale veranderingen dit inherent in zich heeft. Ik refereer maar even aan de afgelopen weken…
Thuis.
Terwijl veel mensen nog zinsverband zoeken bij het onderwerp kondigde de handen jeukende telecomgigant Vodafone afgelopen week aan hun 5G juweel alvast aan te zetten. Waarom die haast? Hoeveel vertrouwen heb je in een product waarvan het gros van de consumenten, naast een beetje sneller internet nog weinig voorstelling heeft, bedacht ik mij al lezende. Het riep steeds meervragen op: Waar praten we nou over? Wat is ‘nut en noodzaak’ en voor wie is dat belangrijk? Wat levert het ons op? Zijn er tevens flagrante aanwijzingen om ons zorgen te maken over de impact? Wat gaat 5G betekenen voor onze manier van wonen, werken, (samen)leven? Voor mens, gezond en voor onze morele opvattingen? In deze essay een uitpluizende zoektocht naar “meer 5G verbinding”.
5G, waar kijken we naar uit
Het betreft uiteraard de opvolger van het 3G en 4G netwerk. Alle draadloze mobiele communicatie, zoals 4G en 5G, zal gebruik gaan maken van frequenties in het elektromagnetische spectrum – noem het de bandbreedte. Geïnteresseerde partijen, zoals telecomproviders, kunnen deze frequenties opkopen. Het nieuwe netwerk, aangeprezen als dé nieuwe generatie in mobiel internet, belooft gouden bergen. Veel aangehaalde thema’s zijn: snelheid, vertraging en wijdverspreid betrouwbare verbinding. Hieronder een korte toelichting.
De snelheid van bestaande internetdiensten zal enorm worden vergroot. Naar schatting van wetenschappers zal de internetsnelheid uiteindelijk gemiddeld 100 keer sneller kunnen worden dan haar voorganger (4G). Ter illustratie: Een twee uur durende film downloaden in minder dan 4 seconden.
5G zal, door haar reductie tot aan opheffing van vertraging, in staat zijn om nieuwe toepassingen te ondersteunen. Een voorbeeld is het zogeheten augmented reality (AI). De visuele mix tussen de werkelijke en virtuele wereld, wat bijvoorbeeld kansen schept in de retail. Klanten kunnen een bank live in hun eigen woning zien, alvorens ze hem kopen.
Daarnaast verbetert het 5G netwerk de dekking op drukke plaatsen. Dit komt omdat het meer verbonden devices aankan dan voorgaande netwerken.
Ondanks alle beloftes zullen de prestaties van 5G voor ons sterk afhankelijk zijn van een groot aantal variabelen: waar je bent, welk netwerk je mee verbindt, hoeveel mensen er verbinden en welk device je gebruikt. Het minimumdoel wordt gezet op een snelheid van 50Mbps en een vertraging van 10 milliseconde. Nog steeds een ferme verbetering bij de huidige netwerken dus.
Daarnaast ben je een device nodig wat 5G daadwerkelijk ondersteunt. De eerste 5G modellen zijn al in omloop van de merken Samsung, Huawei, LG, Motorola en OnePlus. Een groei die in de komende jaren voor meerdere telefoons alsook andere apparaten gaat doorzetten. Verwachting is dat tegen 2025 de helft van de mobiele verbindingen 5G is.
Nog 1G erbij?
Ik denk dat ik veel bijval krijg als ik zeg dat het staande 4G netwerk in combinatie met mijn device momenteel uitstekend voorziet in mijn wensen. De sprong van 3G naar 4G was wezenlijk voelbaar in de snelheid. Momenteel is het klikken en binnen 2 hooguit 3 seconden worden mijn meeste verzoeken geladen. Nu heb ik ook niet veel nodig, wat socials en de krant. Yeah I Know, Saai hè! Deswege denk ik dat veel sneller voorlopig weinig hout snijdt. Zeker afgezet tegen de – te verwachten – hogere instapprijs voor de consument.
Dus waarom toch doorpakken? Simpel. Naast de vorenstaande nieuwe technische mogelijkheden geeft 5G naar verwachting een enorme boost aan de economie. Huawei en STL Partners stellen in een rapport vast dat de technologie het mondiale Bruto Buitenlands Product (BBP) met zeker 1,4 biljoen dollar (1,26 biljoen euro) laat groeien. Vooral voor de zorg (850 miljoen extra jaarlijkse poliklinische behandelingen), de maakindustrie (stijging van 4%), de retail (augmented reality) en het milieu (emissiereductie). De economische ontwikkeling zal samengaand zorgen voor meer werkgelegenheid. In januari dit jaar, berekende The World Economic Forum in een impact rapport: 2,3 miljoen nieuwe banen in de 27 Europese Unie landen en wereldwijd een duizelingwekkende 22,3 miljoen in de komende 15 jaar.
Zóveel marktpotentieel schept als vanzelfsprekend nieuwe speelruimte voor een potje lang vervlogen technologisch (geopolitiek) wedijveren. Een halve eeuw geleden leed toenmalig president John F. Kennedy met een gedurfd plan de VS naar een onvolprezen winst in de race naar de maan. Bezijden eeuwige roem is de onderliggende gedachte even eenvoudig als cruciaal: economische macht. De eerste in lijn geniet – als in iedere strijd – (technologische) suprematie. De voordelen hiervan zijn evident: het creëren van technologieën voor nieuwe diensten en producten voor binnen- en buitenland, voor burgers maar óók voor bedrijven, infrastructuur en defensie. Dus ook voor 5G, een strijd tussen hoofdzakelijk China en de VS, zet Donald Trump alles op alles om de race naar de eerste plek te winnen.
In Nederland gebeurt hetzelfde op nationale schaal. Wie bouwt blijft. Wie snel bouwt, dicteert. Daarom is Vodafone alvast uit de startblokken geschoten. Strategisch slim en gewaagd tegelijk.
Vodafone heeft nu wel de scoop, met de bijbehorende publiciteit, maar nog niet het volwaardige netwerk. Het betreft nog hetzelfde 4G netwerk, nu dus ook voor 5G – alleen toegankelijk overigens voor 5G devices – met voorshands een maximale snelheidstoename van slechts 10%.
Dé uitdaging voor telecomproviders zijn de grote investeringen, die zich op lange termijn pas lijken terug te betalen. De prijs voor producten en diensten die goeddeels nog bedacht moeten worden en het internet, dat tegen een hoger tarief met (voorlopig) betrekkelijke snelheidsverhoging wordt geleverd, lijken moeilijk te verkopen.
Volgens ABN-AMRO-econoom Kasper Buiting is er echter geen weg terug. Een te trage ontwikkeling van 5G kan op den duur de teloorgang betekenen voor de concurrentiepositie en het gunstige vestigingsklimaat voor IT-bedrijven in Nederland. Dit vestigingsklimaat, ontstaan in de IT-Branche met dank aan een robuuste infrastructuur met snelle internetverbindingen, is in de afgelopen jaren zorgvuldig opgebouwd en neemt wereldwijd een sterke positie in. Het behoort met haar Technologie, Media en Telecom (TMT) sector na Schiphol en de Rotterdamse haven toe tot de ‘derde mainport’ van Nederland. Buiting stipt aan dat een sterke groei van deze branche, in de afgelopen jaren al gezorgd heeft voor een aanzienlijke groei van het aantal werknemers. Door de hogere snelheden van 5G, biedt het Nederland nieuwe kansrijke verdienmodellen en nieuwe toepassingen, zoals de zelfrijdende auto en VR-diensten.
In deel 2 ga ik door op de momenteel ontstane hetze rondom de 5G lancering. Actievoerders voeren protest, meerdere zendmasten hebben dit moeten ontgelden door brandstichting. Daarnaast dient er een rechtszaak tegen de staat over de 5G uitrol. Wat zijn de zorgen en zijn die terecht? En een blik op de nabije toekomst met 5G, wat zullen we gaan merken in onze woon- en werkomgeving? Deel twee is ook binnenkort te lezen of te beluisteren op deze website.
Deel 1 nogmaals beluisteren? Klik dan hier!